Przejdź do głównej treści Przejdź do wyszukiwarki
Rozmiar czcionek: A A+ A++ | Zmień kontrast
Szkoła Podstawowa nr 1 im. Mikołaja Kopernika w Bolszewie

2. uczniowie z zaburzeniami ze spektrum autyzmu

DZIECI Z ZABURZENIAMI ZE SPEKTRUM AUTYZMU

RODZICU, NAUCZYCIELU, TERAPEUTO

Dziesięć rzeczy, które każde dziecko z autyzmem chciałoby abyś o nim wiedział.

1. Po pierwsze i przede wszystkim jestem dzieckiem. Mam autyzm. Nie jestem tylko i wyłącznie autystyczny

Mój autyzm jest tylko jednym z aspektów całego mojego charakteru. Mój autyzm nie określa mnie, jako osoby. Czy jesteś osobą, która ma myśli, uczucia, wiele talentów czy może jesteś osobą określaną tylko przez jedną cechę? Czy masz nadwagę, nosisz okulary czy może jesteś niezdarny, niezbyt dobry w sporcie? To mogą być rzeczy, które widzę jako pierwsze kiedy Cię poznaję, ale nie są one nieodzowną częścią tego kim jesteś w pełni.

2. Moje postrzeganie zmysłowe jest zaburzone

To oznacza, że zwykłe znaki, dźwięki, zapachy, smaki oraz dotyk, których ty nawet nie zauważasz, dla mnie mogą być prawdziwie bolesne. Wiele środowisk, w których muszę żyć wydaje się być dla mnie wrogich. Mogę wydawać się agresywnym, zamkniętym w sobie dzieckiem ale ja po prostu bronię siebie. Dlatego czasem prosta wycieczka do sklepu lub supermarketu może być dla mnie piekłem.

Mój słuch może być nadmiernie wyostrzony. Tuzin ludzi mówiących w jednych momencie, kasy brzęczące, młynek do kawy wydający dźwięki, skrzypiące wózki, błyskające światło. Mój mózg nie może filtrować wszystkich tych bodźców a ja czuję, że to za dużo dla mnie.

 

Mój zmysł zapachu może być nadwrażliwy. Ryby na stoisku nie są tak świeże, ktoś stojący obok nas nie wziął kąpieli dzisiaj a dziecko obok w wózku ma brudną pieluchę. Pani obok zmywa podłogę po rozbitych ogórkach używając płynu z amoniakiem. Nie umiem rozdzielić i nie czuć wszystkich tych zapachów. Na dodatek to wszystko powoduje u mnie mdłości.

Mój zmysł wzroku staje się najszybciej przestymulowany. Fluorescencyjne światło jest nie tylko zbyt jasne ale także huczy i szumi. Pomieszczenie wydaje się pulsować i rani moje oczy. Wszędzie jest zbyt wiele rzeczy abym mógł się w pełni skoncentrować. Wszystko to powoduje, że nie umiem nawet powiedzieć gdzie jest moje ciało w przestrzeni.

3. Proszę, pamiętaj odróżnić „nie chcę” od „nie mogę”

To nie jest tak, że nie słucham instrukcji. To tak, że nie jestem w stanie zrozumieć ciebie. Kiedy wołasz do mnie z drugiej części pokoju to słyszę tylko &%^$#%$, stole. @!#%^&&**.”. Zamiast tego zbliż się i powiedz bezpośrednio do mnie prostymi słowami „połóż książkę na stole. Czas na jedzenie”. To mi mówi czego ode mnie oczekujesz i co się następnie wydarzy. Teraz jest znacznie łatwiej to spełnić.

4. Myślę konkretami. To znaczy, że interpretuję język bardzo dosłownie

Jest dla mnie bardzo niejasne kiedy mówisz do mnie „zatrzymaj swojego konia kowboju” a tak naprawdę myślisz „zatrzymaj się”. Nie mów do mnie „to bułka z masłem” gdy w zasięgu wzroku nie ma nic do jedzenia a to co naprawdę chcesz powiedzieć to „to jest proste do zrobienia”.

Idiomy, kalambury, niuanse, konkluzje, metafory, iluzje i sarkazmy zazwyczaj są dla mnie niejasne.

5. Proszę bądź cierpliwy co do mojego ograniczonego słownictwa

Jest mi trudno powiedzieć Ci co czuję kiedy brak mi słów aby wyrazić moje uczucia. Mogę być głodny, zdenerwowany, przerażony bądź zagubiony ale w tym momencie te słowa przekraczają moje możliwości wyrażania się. Zwróć uwagę na mój język ciała tj. symptomy, pobudzenie, niepokój bądź inne sygnały które mówią, że coś się ze mną dzieje.

Mogę mówić jak mały profesor albo gwiazda filmowa, bombardować słowami albo całymi skryptami, które przekraczają mój poziom rozwoju. To informacje, które zapamiętałem ze świata, który mnie otacza i które rekompensują moje deficyty językowe. Używam ich bo wiem, że oczekujesz ode mnie odpowiedzi, gdy do mnie mówisz. One mogą pochodzić z książek, telewizji albo rozmów innych ludzi. To „echolalia”. Tak naprawdę nie wiem dlaczego ich używam. Niekoniecznie rozumiem ich kontekst lub znaczenie. Po prostu czuję, ze muszę je powtarzać.

6. Ponieważ język jest dla mnie zbyt trudny często używam mojego wzroku

Proszę nie mów mi jak coś zrobić , po prostu pokaż mi to. Pamiętaj jednak i bądź przygotowany pokazać mi to wielokrotnie. Powtarzanie czegoś wielokrotnie pomaga mi się uczyć.

Plan wizualny jest bardzo pomocny podczas codziennych czynności. Jak twój kalendarz z planem pomaga mi nie denerwować się pamiętaniem o tym co będzie następne. Pozwala mi to elastycznie i bez stresu przechodzić do kolejnych aktywności w ciągu dnia. To pomaga mi poradzić sobie z czasem i zrozumieć twoje oczekiwania.

7. Skoncentruj się nad budowaniem rzeczy, które mogę zrobić bardziej niż nad rzeczami, których nie jestem w stanie wykonać

Podobnie jak inni ludzie, nie potrafię się uczyć w środowisku, gdzie ciągle mi się przypomina, że nie jestem dostatecznie sprawny i że trzeba mnie naprawić. Nie mogę próbować nowych zachowań, gdyż jestem narażony na ciągłą krytykę.

Zwróć uwagę na moje mocne strony. Z pewnością je znajdziesz. Istnieje wiele sposobów działania.

8. Pomóż mi w interakcjach społecznych

Może to wygląda tak, jakbym nie chciał bawić się z innymi dziećmi ale czasami ja po prostu nie umiem zacząć zabawy czy rozmowy. Jeżeli możesz zaaranżować zabawę z innymi dziećmi będę zadowolony .

Najlepsze dla mnie są zabawy, które mają wyraźny początek i koniec aktywności. Nie wiem, jak interpretować czyjś wyraz twarzy, język ciała czy emocje innych osób. Będę Ci wdzięczny jeśli nauczysz mnie umiejętności społecznych bo czasami nie wiem, jak się zachować.

9. Staraj się rozpoznawać przyczyny moich napadów złości

Kryzysowe sytuacje, wybuchy wściekłości, napady złości, histerie czy jak zechcesz je nazywać są dla mnie bardziej przerażające niż dla ciebie. Wydarzają się w wyniku przeciążenia jednego lub wielu moich zmysłów. Jeśli uda ci się wyjaśnić dlaczego one powstają można im zapobiegać. Notuj czas, aktywności, osoby i zdarzenia kiedy dochodzi do wybuchów. Być może to stale powtarzające się wzorce.

Pamiętaj, że każde zachowanie jest formą komunikacji i pełni jakąś funkcję. Moje słowa nie mogą ale moje zachowanie powie Ci, jak ja postrzegam to co dzieje się wokół mnie.

Rodzice pamiętajcie o tym, że uporczywe, powtarzające się zachowania mogą mieć podłoże medyczne: alergie pokarmowe, nadwrażliwość, zaburzenia snu, problemy gastrologiczne, wszystko to może być przyczyną zachowania.

10. Jeśli jesteś moją rodziną, proszę kochaj mnie bezwarunkowo

Nie pozwalaj dochodzić do głosu myślom typu: „Gdyby on mógł…”, lub „ dlaczego on nie potrafi…” Ty też nie spełniłeś wszystkich oczekiwań, jaki mieli wobec ciebie rodzice. Nie chcesz by ciągle ci o nich przypominano. Nie wybrałem sobie autyzmu. Pamiętaj, że to się przydarzyło mnie, a nie tobie.

 

MÓJ KOLEGA MA AUTYZM/ ZESPÓŁ ASPERGERA

Co jest ważne w stosunku do kolegi z autyzmem? Jak postępować, jak się zachowywać?

 

·         Szacunek. To, że Twój kolega jest czasem dziwny, czasem inny, nie znaczy, że możesz go szanować mniej niż innych kolegów. Niepełnosprawność może się przytrafić każdemu, bez jego najmniejszej winy – traktuj swojego kolegę tak, jak chciałbyś, żeby traktowano kogoś Ci bliskiego lub tak, jak chciałbyś w takiej sytuacji być sam traktowany.

·         Powaga. Zachowaj powagę, unikaj dowcipów, traktuj swojego kolegę serio, nie wygłupiaj się przy nim. Używaj prostych i jasnych komunikatów, łatwego języka. Mów wolniej niż do innych kolegów.

·         Życzliwość. Jeśli masz okazję – pomóż. Nawet prosta uczynność może być bardzo ważna dla Twojego kolegi. Zaproponuj wspólną zabawę lub działanie, jeśli widzisz, że Twój kolega z autyzmem stoi z boku. Chociaż Twój kolega dobrze się uczy i dużo wie, może mieć kłopoty z prostymi czynnościami – jeśli widzisz, że tego potrzebuje, pokaż mu drogę do klasy, przypomnij, żeby schował podręczniki do torby itp.

·         Opiekuńczość. Nie pozwalaj innym kolegom na wygłupy i żarty z Twojego niepełnosprawnego kolegi. Po prostu bądź szlachetny, weź go w obronę. W razie problemów – zwróć się do dorosłych – wychowawczyni, psychologa, pedagoga.  Czasem, w imię słusznej sprawy,  trzeba iść „pod prąd”.  Osoby z autyzmem trudno zawierają znajomości i przyjaźnie, ale to nie znaczy, że ich nie potrzebują. To Ty możesz próbować nawiązać kontakt z kolegą, który ma autyzm, np. próbując poznać jego zainteresowania.

·         Stanowczość. Jeśli kolega z autyzmem Ci dokucza, masz wszelkie prawo, żeby się bronić. Odmówić, sprzeciwić się! Jeśli zachowanie Twojego niepełnosprawnego kolegi stanie się dla Ciebie zdecydowanie trudne – koniecznie poproś o pomoc dorosłego – nauczyciela, pedagoga.

NAUCZYCIELU PAMIĘTAJ!

Uczniowi należy zapewnić:

- stałość i przewidywalność

- sporządzenie planów dnia w szkole, planu konkretnej lekcji czy zajęć na poziomie zrozumiałym dla dziecka,

- pomoc w orientacji w przestrzeni szkolnej: np.: oznaczenia pomieszczeń w sposób zrozumiały dla ucznia, sporządzenie planu szkoły,

- uprzedzanie o zmianach np. o zastępstwie, skróceniu lekcji, czy wizytacji,

- określanie czasu trwania aktywności np. poprzez określenie ilości zadań, czy poprzez sygnał dźwiękowy,

- przygotowanie dodatkowych zadań lub innego zajęcia w sytuacji, gdy autystyczny uczeń skończy pracę wcześniej niż jego koledzy z klasy;

- komfort sensoryczny

- odpowiednie miejsce w klasie (np. z daleka od okna, w pierwszej ławce, tak by jak najłatwiej było mu skupić uwagę na nauczycielu),

- wydzielenie miejsca, w którym uczeń z autyzmem mógłby się zrelaksować i wyciszyć, jeśli zaistniałaby taka potrzeba;

- wizualny kanał przekazu informacji

- plany w postaci wizualnej zrozumiałej dla danego dziecka (pokazane poprzez np.: konkretne przedmioty oznaczające dane aktywności, poprzez zdjęcia, obrazki, piktogramy lub etykiety z napisami),

- przygotowywanie zdjęć, diagramów, wykresów, tabel, doświadczeń, które by jak najpełniej ilustrowały i porządkowały informacje zawarte w tekście podręcznikowym,

- wspieranie poleceń ustnych przedstawieniem ich w sposób wizualny/wzrokowy, zależnie od poziomu rozumienia ucznia np.  poprzez zapisanie polecenia na kartce, pokazanie piktogramu, czy zdjęcia;

- kontrolowany sposób mówienia

- zwracanie uwagi, czy polecenie kierowane do całej klasy zostało odebrane przez ucznia z autyzmem i jeśli to potrzebne skierowanie go również indywidualnie do niego,

- przekazywanie najistotniejszych informacji  – „nie zalewać potokiem słów”,

- robienie przerw między zdaniami, tak by dziecko miało czas na przetworzenie informacji; po zadaniu pytania, polecenia danie czasu dziecku na zareagowanie,

- unikanie sarkazmu i aluzji, wyjaśnianie metafor,

- formułowanie poleceń wprost (unikanie pytania dziecko o zgodę, gdy tak naprawdę musi wykonać zadanie, czy polecenie),

- zadawanie pytań „zamkniętych” i z podanymi możliwościami do wyboru np.: zamiast: „Co chcesz teraz robić?” to: „Chcesz teraz czytać, czy pisać?”,

- uważanie na głośność mówienia, zwłaszcza przy dzieciach z nadwrażliwością słuchową;

- wspieranie w samodzielnej pracy

- przedstawienie zadania w sposób jak najbardziej jasny dla dziecka, podzielenie go na mniejsze etapy,

- czasem zmniejszenie trudności zadania lub jego skrócenie,

- można również przedstawić dziecku lub zrobić razem z nim plan wykonania zadania,

- jasno określić, kiedy jest koniec zadania;

- wzmacnianie motywacji w procesie uczenia się i poczucia własnej wartości:

- wykorzystywanie zainteresowań dziecka i ulubionych form pracy w uczeniu go nowych umiejętności (np.: fascynacji układem słonecznym do uczenia pojęć „mniejszy”- „większy”),

- opracowanie systemu nagród zwłaszcza przy zadaniach trudniejszych lub mało interesujących dla dziecka; oceny nie zawsze są motywujące dla dziecka z autyzmem,

-  stwarzanie sytuacji, w których dziecko miałoby poczcie sukcesu,

- wykorzystanie specjalnych umiejętności dziecka i zainteresowań do podniesienia jego statusu  w klasie,

- pozwolenie uczniowi na stosowanie własnych metod do rozwiązywania zadań (poproszenie go o ich pokazanie lub wytłumaczenie);

- wspieranie ucznia w nawiązywaniu i utrzymywaniu relacji z rówieśnikami – uczeń z autyzmem może mieć duże trudności z rozpoczęciem rozmowy, z zawiązaniem przyjaźni, warto wesprzeć go  w działaniach, jeśli wyraża chęć uczestniczenia w życiu klasy. Być może ważne będzie „poinstruowanie” pozostałych uczniów, jak mogą reagować na różne zachowania swojego autystycznego kolegi.

 

INFORMACJE DLA UCZNIÓW KLAS ÓSMYCH

            Zachęcamy do zapoznania się          z ofertą  szkół ponadpodstawowych.

STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH

"LAPTOP DLA UCZNIA"

Rozstrzygnięto wszystkie przetargi na laptopy dla czwartoklasistów

BIBLIOTEKA SZKOLNA

NASZ FACEBOOK

Czy Facebook to pożeracz czasu? | Radio Września FM

Kalendarz

Lista wydarzeń w miesiącu Marzec 2024 Brak wydarzeń w tym miesiącu.

Imieniny

Imieniny:

SZKOLNY KLUB SPORTOWY

Instytut Goethe